De regel van derden / Rule of thirds maakt je beelden professioneler, natuurlijker en aantrekkelijker. Het helpt je om je video goed te kadreren.
Onderstaand een aantal voorbeelden van hoe je de regel van derden kunt toepassen in verschillende soorten shots. Maar ook wanneer je er voor zou kunnen kiezen om er bewust! van af te wijken!
Voorbeelden van de regel van derden:
- Close-up (Portret): Bij een close-up van iemand die praat, plaats je de ogen niet in het midden. Gebruik de regel van derden: zet de ogen op een van de bovenste lijnen, liefst op een kruispunt. Dit maakt je beeld dynamischer en geeft meer ruimte boven of onder het hoofd. Kijkt de spreker links? Zet hem dan wat meer rechts in beeld voor een betere compositie.
- Wide Shot (Landschap): Voor landschappen: de horizon niet in het midden! Wil je de lucht showen? Zet de horizon op de onderste lijn. Meer fan van het land? Doe ‘m op de bovenste lijn. Vette details zoals een boom of rots? Plaats die op de verticale lijnen of waar de lijnen kruisen. Zo trek je de aandacht!
- Medium Shot (Actie): Iemand die iets doet, zoals een deur openen. Zet die persoon niet precies in het midden. Plaats ‘m wat meer links of rechts, op een verticale lijn. Dat geeft de actie meer ‘ademruimte’ en maakt het beeld boeiender. Het punt waar de actie gebeurt (deurklink bijvoorbeeld) kan je eventueel op zo’n kruispunt zetten.
- Over-the-Shoulder Shot (Dialoog): Zet het gezicht van degene naar wie gekeken wordt op een verticale lijn. De schouder en het hoofd op de voorgrond vullen de andere ruimte op. Zo creëer je diepte en context. Belangrijk: het gezicht moet net uit het midden zijn!
- Tracking Shot (Bewegend Subject): Volg je iets bewegends, zoals een fietser? Beweegt-ie van links naar rechts? Zet ‘m dan in het begin links in beeld, op die verticale lijn. Zo heeft-ie ruimte om te bewegen. Het punt waarop hij het vetst is, kan je op zo’n kruispunt plaatsen.
- Establishing Shot (Locatie introduceren): Zelfs in een breed overzichtsshot van een locatie kun je de regel van derden toepassen. Belangrijke structuren of aandachtspunten binnen de locatie, zoals een prominent gebouw of een groep mensen, kun je op de kruispunten van de lijnen plaatsen om ze visueel te accentueren en de kijker door het beeld te leiden. De horizon of een dominante lijn in de architectuur kan je weer op een van de horizontale lijnen plaatsen.
Bewust afwijken van de regel van derden:
Er zijn situaties waarin je de regel van derden bewust kunt doorbreken om een bepaald effect te bereiken.
- Symmetrie en balans: Soms wil je juist rust of formaliteit creëren. Door je onderwerp in het midden te plaatsen, krijg je een gebalanceerde compositie. Denk aan architecturale shots met sterke symmetrie of portretten waarin je onveranderlijkheid wilt uitdragen.
- Isolatie en kwetsbaarheid: Als je onderwerp precies in het midden van een leeg frame staat, versterk je gevoelens van isolatie of kwetsbaarheid. Het doorbreken van de regel zorgt dan voor meer emotionele impact.
- Spanning of onbehagen: Wanneer je onderwerp dicht bij de rand van het frame staat, of klein is in een overweldigende ruimte, kan dit spanning of onbehagen oproepen. Dit werkt goed in psychologische of spannende scènes.
- Focus op een detail: Wil je een specifiek detail benadrukken? Plaats het dan in het midden. Zo trek je direct de aandacht van de kijker naar dat ene punt.
- Experimentele of abstracte composities: In artistieke videografie kun je de regel bewust negeren om verrassende visuele effecten te creëren. Dit werkt alleen als het afwijken een duidelijke bedoeling heeft en niet zomaar willekeurig is.
Voorbeelden van de regel van derden:
Je hebt nu een aantal voorbeelden van de regel van derden gezien. Het gaat bij het maken van video’s niet om het blind volgen van de regels, maar begrijpen wanneer je ze gebruikt en wanneer je ervan afwijkt. Experimenteer en kijk wat werkt voor jouw verhaal.
Regel van derden en de 180 graden regel
In dit andere, uitgebreide artikel over regel van derden lees hoe je je video nog professioneler kunt maken.
Naast de regel van derden helpt de de 180 gradenregel je ook om je beeld nog beter te kadreren. Lees hier alles over de 180 gradenregel en de toepassing er van in je video’s.